Người lao động phải đăng ký người
phụ thuộc thì mới được tính giảm trừ gia cảnh, giảm số thuế TNCN phải nộp. Bài
viết này, Kế toán Lê Ánh sẽ hướng dẫn chi tiết các bạn thủ tục đăng ký người
phụ thuộc theo thông tư số 95/2016, được áp dụng từ ngày 12/8/2016.
1I: Một số lưu ý về thủ tục đăng ký người phụ thuộc
mới nhất.
Lưu ý: Người lao động
phải có mã số thuế cá nhân thì mới được đăng ký người phụ thuộc.
Theo khoản 3, điều 30,
thông tư 95/2016/TT-BTC, từ ngày 12/8/2016, người lao động sẽ đăng ký người phụ
thuộc theo mẫu số 20-ĐK-TCT ban hành kèm
theo Thông tư 95/2016/TT-BTC (nếu cá nhân người lao động tự đăng ký), hoặc mẫu
số 20-ĐKT-TH-TCT ban hành kèm theo Thông tư 95/2016/TT-BTC (nếu tổ chức sử dụng
người lao động đăng ký thay).
Như vậy, mẫu số
02/ĐK-NPT-TNCN ban hành kèm theo Thông tư 92/2015/TT-BTC ngày 15/6/2015 của Bộ
Tài chính đã bị bãi bỏ, không áp dụng và đăng ký người phụ thuộc theo mẫu này
nữa. Đây là lưu ý quan trọng mà các kế toán và người lao động cần phải biết.
21. Thủ tục đăng ký người phụ thuộc mới nhất.
Theo lưu ý phía trên thì có 02 cách để đăng ký người phụ thuộc. Cách đăng
ký thứ nhất là cá nhân tự đăng ký người phụ thuộc với cơ quan Thuế. Cách đăng
ký thứ hai là cá nhân đăng ký người phụ thuộc thông qua tổ chức (doanh nghiệp)
chi trả thu nhập. Kế toán Lê Ánh hướng dẫn cách đăng ký người phụ thuộc trong
từng trường hợp như sau:
Trường hợp 1: Cá nhân tự
đăng ký người phụ thuộc với cơ quan Thuế
Cá nhân thuộc diện nộp
thuế thu nhập cá nhân nộp hồ sơ đăng ký thuế cho người phụ thuộc trực tiếp tại
cơ quan thuế. Hồ sơ đăng ký bao gồm:
- Mẫu số 20-ĐK-TCT ban
hành kèm theo Thông tư 95/2016/TT-BTC (trên tờ khai đánh dấu vào ô "Đăng
ký thuế" và ghi đầy đủ các thông tin).
- Bản sao không yêu cầu
công chứng các giấy tờ sau:
Thẻ căn cước công dân
hoặc Giấy chứng minh nhân dân còn hiệu lực: Nếu người phụ thuộc có quốc tịch
Việt Nam và từ đủ 14 tuổi trở lên;
Giấy khai sinh còn hiệu
lực: Nếu người phụ thuộc có quốc tịch Việt Nam dưới 14 tuổi;
Hộ chiếu hoặc Giấy khai
sinh còn hiệu lực: Nếu cá nhân là người phụ thuộc có quốc tịch nước ngoài và người
Việt Nam sống ở nước ngoài.
Trường hợp 2: Cá nhân
đăng ký người phụ thuộc thông qua tổ chức (công ty) trả thu nhập:
Bước 1: Cá nhân người lao động gửi văn
bản ủy quyền đăng ký người phụ thuộc và giấy tờ của người phụ thuộc cho doanh
nghiệp. Bao gồm:
-
Văn bản ủy quyền đăng ký
người phụ thuộc.
- Bản sao không yêu cầu
công chứng các giấy tờ sau:
Thẻ căn cước công dân
hoặc Giấy chứng minh nhân dân còn hiệu lực: Nếu người phụ thuộc có quốc tịch
Việt Nam và từ đủ 14 tuổi trở lên;
Giấy khai sinh còn hiệu
lực: Nếu người phụ thuộc có quốc tịch Việt Nam dưới 14 tuổi;
Hộ chiếu hoặc Giấy khai
sinh còn hiệu lực: Nếu cá nhân là người phụ thuộc có quốc tịch nước ngoài và
người Việt Nam sống ở nước ngoài.
Bước 2: Tổ chức chi trả thu nhập tổng hợp hồ sơ đăng ký
thuế của người phụ thuộc và làm Tờ khai đăng ký thuế tổng hợp cho người phụ
thuộc của cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công theo mẫu số 20-ĐKT-TH-TCT ban hành kèm theo Thông tư 95/2016/TT-BTC (trên
tờ khai đánh dấu vào ô "Đăng ký thuế" và ghi đầy đủ các thông tin)
qua Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế hoặc bằng giấy.
2. Một số lưu ý khi làm tờ khai đăng ký thuế tổng hợp cho người phụ thuộc:
+ Nếu người phụ thuộc đã
có chứng minh thư nhân dân (từ đủ 14 tuổi trở lên) hoặc đã có mã số thuế người
phụ thuộc thì các bạn khai thông tin NPT đó vào mục I.
+ Nếu người phụ thuộc
chưa có chứng minh thư nhân dân (dưới 14 tuổi) hoặc chưa có mã số thuế người phụ
thuộc thì khai vào mục II.
- Mục "Thời điểm
bắt đầu tính giảm trừ gia cảnh" (chỉ tiêu 10 hoặc 25): Ghi theo tháng
thực tế phát sinh nghĩa vụ nuôi dưỡng.
Ví dụ: Tại Kế toán Lê
Ánh có cô Nguyễn Thị Trang sinh con từ tháng 6/2016, nghỉ chế độ thai sản 6 tháng
đến tháng 12/2016 bắt đầu đi làm lại và đăng ký người phụ thuộc cho con vào
tháng tháng 12/2016.
Như vậy: Con cô Trang là
người phụ thuộc của cô Trang, vì bé mới sinh nên chưa có Chứng minh thư hay MST
nên đưa vào Mục II
+ Tháng 6/2016 cô Trang sinh
con: đây là thời điểm phát sinh nghĩa vụ nuôi dưỡng giữa cô Trang và con, do đó
kế toán đưa vào chỉ tiêu 25 là 06/2016.
+ Cô Trang đăng ký người
phụ thuộc từ T12/2016, do đó cô Trang được tính giảm trừ từ T12/2016. Nhưng đến
khi quyết toán, cô Trang sẽ được tính giảm trừ từ khi phát sinh nghĩa vụ nuôi
dưỡng (được tính từ T6/2016)
- Mục "Thời điểm
kết thúc giảm trừ" (Chỉ tiêu 11 hoặc 26): ghi Tháng thực tế kết thúc
nghĩa vụ nuôi dưỡng. Trường hợp không xác định được thời điểm kết thúc thì bỏ
trống. (Tức là nếu bạn đăng
ký NPT lần đầu thì bỏ trống mục này)
II: CÁCH XỬ LÝ KHI CÓ THAY ĐỔI THÔNG TIN ĐĂNG KÝ THUẾ
Khi người lao động ủy
quyền cho cơ quan chi trả thu nhập thực hiện đăng ký thuế, khi thay đổi thông
tin đăng ký thuế của cá nhân và người phụ thuộc, cá nhân phải khai báo với cơ
quan chi trả thu nhập. Cơ quan chi trả thu nhập có trách nhiệm tổng hợp và gửi
hồ sơ thông tin thay đổi của các cá nhân ủy quyền đến cơ quan thuế quản lý trực
tiếp một lần trong năm, chậm nhất là 10 (mười) ngày làm việc trước thời điểm
nộp hồ sơ quyết toán thuế thu nhập cá nhân hàng năm.
Hồ sơ thay đổi thông tin
đăng ký thuế:
Trường hợp thay đổi thông tin cho cá nhân người nộp thuế:
Cá nhân gửi Bản sao
không yêu cầu chứng thực các giấy tờ có thay đổi thông tin liên quan đến đăng
ký thuế cho tổ chức, doanh nghiệp chi trả thu nhập. DN chi trả thu nhập sẽ lập
Tờ khai đăng ký thuế tổng hợp cho cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công
thông qua cơ quan chi trả thu nhập mẫu số 05-ĐK-TH-TCT ban hành kèm theo Thông
tư 95/2016/TT-BTC. Trên tờ khai đánh dấu vào ô “Thay đổi thông tin đăng ký
thuế” và ghi các thông tin đăng ký thuế có thay đổi.
Trường hợp thay đổi thông tin cho người phụ thuộc:
Cá nhân gửi Bản sao
không yêu cầu chứng thực các giấy tờ có thay đổi thông tin liên quan đến đăng
ký thuế của người phụ thuộc cho cơ quan chi trả thu nhập. Cơ quan chi trả thu
nhập lập Tờ khai đăng ký thuế tổng hợp cho người phụ thuộc của cá nhân có thu
nhập từ tiền lương, tiền công thông qua cơ quan chi trả thu nhập mẫu số
20-ĐK-TH-TCT ban hành kèm theo Thông tư 95/2016/TT-BTC. Trên tờ khai đánh dấu
vào ô “Thay đổi thông tin đăng ký thuế” và ghi các thông tin đăng ký thuế có
thay đổi.
Kế toán Lê Ánh chúc bạn thành công !
Không có nhận xét nào: